Upoważnienie do konta bankowego. Jak ustanowić pełnomocnika do rachunku?

Pełnomocnictwa i upoważnienia do rachunków bankowych pomagają w prowadzeniu finansów firmowych i rodzinnych. Różne rodzaje pełnomocnictw określają zakres czynności, które osoba trzecia może wykonywać w imieniu właściciela konta bankowego. Zanim zdecydujesz się na udzielenie upoważnienia lub pełnomocnictwa, poznaj zakres każdej z tych czynności prawnych.

Co oznacza upoważnienie do konta bankowego?

Upoważnienie do konta bankowego daje upoważnionemu przede wszystkim dostęp do informacji na temat salda i operacji wykonywanych na rachunku. Upoważnienia może udzielić właściciel konta na rzecz osoby fizycznej lub instytucji.

Ważne! Z definicji upoważnienie nie oznacza pełnego dostępu do środków czy możliwości wykonywania operacji.

Zakres upoważnienia do konta bankowego może być ograniczony wyłącznie do informacji – tak często działają np. konta dla nastolatków zakładane przy rachunku rodzica. Opiekun ma wgląd w historię transakcji, ale bez możliwości wykonywania przelewów.

Upoważnienie do konta bankowego – wzór

Ustanowienie upoważnienia do konta bankowego nie wymaga wizyty u notariusza. Wzór dokumentu znajdziesz w bankowości internetowej. Jeśli nie korzystasz z tej formy zarządzania rachunkiem, możesz upoważnienie napisać samodzielnie lub skorzystać z gotowej struktury. Pamiętaj, aby na dokumencie znalazły się wszystkie niezbędne informacje tj.:

• podstawowe dane Twoje i osoby upoważnionej,
• czas trwania upoważnienia,
• zakres (czynności, do których upoważniasz),
• podpis.

Upoważnienie trzeba złożyć w placówce banku.

Jak powinien wyglądać wzór upoważnienia do konta bankowego?

Wzór upoważnienia do konta bankowego może różnić się w zależności od kraju i wymogów banku, ale ogólnie powinny się w nim znaleźć najważniejsze informacje dotyczące upoważniającego, upoważnionego, samego rachunku i zakresu czynności. Poniżej znajdziesz ogólny wzór dokumentu, który możesz wykorzystać do przygotowania oświadczenia.

[Twoje Imię i Nazwisko]

[Adres zamieszkania]

[Numer PESEL lub inny identyfikator, np. numer dowodu osobistego]

[Data]

[Bank]

[Adres Banku]

[Numer konta, które chcesz udzielić upoważnienia]

OŚWIADCZENIE O UPOWAŻNIENIU DO KONTA BANKOWEGO

Ja, …………………………., zamieszkały/a pod adresem ……………………………………………….., posiadający/a numer PESEL …………………, niniejszym upoważniam [Imię i Nazwisko osoby, której udzielam upoważnienia], zamieszkałego/a pod adresem …………………………………………….., posiadającego/a numer PESEL ………………….., do reprezentowania mnie i działań w moim imieniu w odniesieniu do mojego konta bankowego o numerze [Numer konta].

Zakres uprawnień obejmuje:

1. …………………………………………………..
2. …………………………………………………..
3. …………………………………………………..

Upoważnienie to jest ważne od dnia [data rozpoczęcia ważności] do dnia [data zakończenia ważności].

Zobowiązuję się do potwierdzenia w banku zakończenia tego upoważnienia przed wygaśnięciem ważności lub w razie, gdy osoba upoważniona nie będzie miała dłużej prawa do działania w moim imieniu.

[Twoje Imię i Nazwisko]

[Podpis]

Jak cofnąć upoważnienie do konta bankowego?

Właściciel rachunku może cofnąć upoważnienie w każdej chwili. Nawet jeśli zostało wydane na konkretny okres, który jeszcze nie minął. Tę formalność trzeba załatwić w oddziale banku. Możesz również dostarczyć upoważnienie za pośrednictwem poczty. Bardzo ważne jest, aby dopilnować otrzymania dokumentu zwrotnego, który potwierdzi, że osoba upoważniona nie ma już dostępu do Twojego konta.

W czasach bankowości elektronicznej swego rodzaju upoważnieniem do konta jest podanie danych do logowania. Ze względu na kilkuetapowe zatwierdzanie operacji, sam login będzie działać jak upoważnienie do konta ograniczone do informacji o tym, co dzieje się na rachunku. W takiej sytuacji wystarczy zmienić dane do logowania, by zamknąć osobie trzeciej dostęp do konta.

Upoważnienie do konta na wypadek śmierci

Jest to specjalna forma upoważnienia, które pozwala osobie lub osobom trzecim na dostęp do rachunku bankowego po śmierci właściciela. Jeśli posiadacz rachunku bankowego pozostawi taką dyspozycję, umożliwi rodzinie dostęp do zgromadzonych środków pieniężnych jeszcze przed otwarciem spadku. Ta forma upoważnienia jest przydatna w sytuacji, gdy umiera jedyny żywiciel rodziny.

Wniosek składa się w formie pisemnego oświadczenia lub formularza dostarczonego przez bank. Po śmierci właściciela konta beneficjenci mogą uzyskać do niego dostęp po okazaniu aktu zgonu. Należy pamiętać, że upoważnienie do konta bankowego na wypadek śmierci właściciela może zawierać ograniczenia w zakresie dostępu do środków. Nie zawsze beneficjenci będą mogli wypłacić pieniądze do wysokości salda.

Pamiętaj: upoważnienie bliskich na wypadek śmierci nie ma takiej mocy prawnej jak testament. Nie reguluje w pełni kwestii związanych z dziedziczeniem, podziałem czy nabyciem majątku. Te sprawy powinny zostać zrealizowane w związku z postępowaniem spadkowym, z uwzględnieniem ostatniej woli spadkodawcy i/lub kwestii ustawowych (jeśli nie pozostawił on testamentu lub zawarł w nim dyspozycje jedynie co do części majątku).

Upoważnienie do konta bankowego a komornik

Jeśli właściciel rachunku, do którego masz upoważnienie, ma długi, może się toczyć przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne. W świetle prawa upoważniony nie odpowiada za działania właściciela konta, więc nie ma ryzyka, że komornik zainteresuje się również Twoim majątkiem. Postępowanie komornicze odbywa się zupełnie niezależnie od upoważnień – środki pieniężne zostaną zabezpieczone na poczet długu. Jeśli właściciel rachunku umrze i długi zostaną ujawnione po jego śmierci, to bez względu na upoważnienia do konta, postępowania będą przebiegać zgodnie z aktualnymi przepisami prawa spadkowego.

Upoważnienie do konta bankowego a pełnomocnictwo – jaka jest między nimi różnica?

Upoważnienie do konta bankowego często jest mylone z pełnomocnictwem. Między tymi dwiema czynnościami prawnymi są istotne różnice w zakresie i formie ich przeprowadzania. O czym trzeba pamiętać?

• Upoważnienie do konta bankowego ma mniejszy zakres niż pełnomocnictwo.
• Wzór upoważnienia to prosty dokument, który można przygotować samodzielnie. Pełnomocnictwo to formalny akt prawny, którego sporządzenie zleca się prawnikowi.
• W przypadku osoby upoważnionej za wszystkie transakcje na rachunku odpowiada sam właściciel konta. Natomiast pełnomocnik w świetle prawa bankowego jest reprezentantem właściciela konta i jako taki ponosi odpowiedzialność za swoje działania.
• Wycofanie pełnomocnictwa – podobnie jak jego udzielenie – jest bardziej skomplikowane niż w przypadku upoważnienia.

Pełnomocnictwo – jak się je ustanawia, do czego daje prawo? 

Polskie prawo definiuje pełnomocnictwo bankowe jako akt prawny, który umożliwia konkretnej osobie prawo do dysponowania rachunkiem bankowym. Pełnomocnik to osoba, która ma prawo działać w imieniu innej osoby lub instytucji i zawsze powinna to robić na jej korzyść. Na mocy pełnomocnictwa wskazana osoba może dokonywać różnych operacji na rachunku.

Pamiętaj, jednak że pełnomocnik to nie współwłaściciel konta, a jedynie zaufany dysponent. Prawo bankowe nakłada na niego odpowiedzialność za wszystkie podejmowane decyzje i wykonywane transakcje.

Dokument pełnomocnictwa musi zostać sporządzony w formie pisemnej, czasem może przyjąć formę aktu notarialnego. Dużą wagę przykłada się do jasnej i zgodnej z obowiązującym prawem treści. Musi bardzo precyzyjnie określać rodzaj i zakres uprawnień.

Banki do udzielenia pełnomocnictwa wymagają, by przedstawić potwierdzony notarialnie wzór podpisu pełnomocnika. Nie można też ustanowić pełnomocnika do wszystkich kont na raz. Do każdego rachunku trzeba składać osobne dokumenty.

Właściciel rachunku potwierdza pełnomocnictwo odręcznym podpisem. Na ogół składa się je w oddziale banku. Od momentu złożenia lub daty jego obowiązywania pracownik instytucji będzie identyfikował pełnomocnika na podstawie dowodu osobistego.

Kto może ustanowić pełnomocnika?

Tylko i wyłącznie właściciel konta może ustanowić pełnomocnika do rachunku bankowego. Jeśli z kont korzystają osoby małoletnie, które mają ograniczoną zdolność do czynności prawnych, pełnomocnikiem automatycznie staje się opiekun prawny małoletniego.

Pełnomocnictwo rodzajowe i szczególne

W polskim prawie funkcjonują dwa rodzaje pełnomocnictw, każde z nich służy do przeprowadzania czynności prawnych określonego rodzaju.

Pełnomocnictwo rodzajowe (funkcjonuje również pod nazwami: ogólne i szczegółowe) – to akt prawny podpisany przez właściciela rachunku, na mocy którego pełnomocnik otrzymuje szerokie uprawnienia do jego reprezentowania. Może być sporządzone w formie aktu notarialnego. Pełnomocnictwo ogólne może uprawniać osobę trzecią do:

• zarządzania kartą debetową,
• dokonywanie wpłat i wypłat środków pieniężnych,
• wykonywanie przelewów na wskazane konta np. opłacanie rachunków,
• podejmowanie decyzji w sprawach finansowych,
• składanie oświadczeń w imieniu posiadacza rachunku.

Pełnomocnictwo szczególne to akt prawny, który bardzo dokładnie określa uprawnienia pełnomocnika. Różni się ono od pełnomocnictwa na zasadach ogólnych tym, że wyszczególnia operacje, na które ma przyzwolenie pełnomocnik. Może to być np. zgoda na dokonywanie transakcji kartą debetową, ale tylko w związku z wydatkami na rzecz utrzymania gospodarstwa rolnego.

Czego nie może robić pełnomocnik rachunku bankowego?

Nawet osoba, której udzielono pełnomocnictwa ogólnego, nie staje się właścicielem konta. Pełnomocnik nie może:

• korzystać ze środków w celach innych niż wskazane w akcie prawnym,
• wypowiedzieć i zawierać nowych umów w tym i każdym innym banku w imieniu osoby udzielającej pełnomocnictwa,
• zaciągać zobowiązań finansowych,
• wpłacać pieniędzy na dowolne rachunki bankowe,
• spisać ostatniej woli za właściciela rachunku bankowego,
• udzielać dalszych pełnomocnictw/upoważnień do konta osobie trzeciej.

Do kiedy pełnomocnictwo do konta bankowego jest ważne?

Akt prawny ustanawiający pełnomocnika może zostać wypisany na określony czas. Natomiast bezterminowe pełnomocnictwo ogólne i szczególne traci ważność w momencie śmierci posiadacza rachunku.

W przypadku rachunku prowadzonego dla instytucji lub organizacji upoważnienie do konta i pełnomocnictwo mogą zostać odwołane w momencie zakończenia umowy o współpracę, rozwiązania umowy o pracę lub umowy spółki.

Do jakich rachunków bankowych można ustanowić pełnomocnika?

Każdy rachunek bankowy może być obsługiwany przez osoby, które mają upoważnienie do konta lub są pełnomocnikiem właściciela rachunku bankowego. Jest to forma zarządzania finansami w sektorze przedsiębiorstw i sposób na zabezpieczenie środków pieniężnych rodziny.

Ile kosztuje udzielenie pełnomocnictwa?

Upoważnienie do konta można wypisać samodzielnie i ta operacja nic nie kosztuje. Natomiast pełnomocnictwo wymaga sporządzenia aktu notarialnego, którego cena jest wyliczana zgodnie z ustawową taksą. Zwykle nie kosztuje to więcej niż kilkaset złotych.

Banki pobierają również opłaty za zarejestrowanie dokumentu w systemie, sprawdzenie danych osobowych czy wydaniem dodatkowych dokumentów do konta np. karty debetowej dla pełnomocnika. Ich wysokość zależy od polityki konkretnego podmiotu. Szczegółowe informacje znajdziesz w tabeli opłat i prowizji konkretnej instytucji.

Cofnięcie pełnomocnictwa zazwyczaj jest bezpłatne, chyba że wymaga sporządzenia dodatkowego aktu notarialnego.