Numer IBAN – co to jest i jak go znaleźć?

Brak odpowiedniego numeru rachunku to spory problem – bo Twoje pieniądze mogą trafić w zupełnie inne miejsce, niż chcesz je przesłać.  Dowiesz się, jak działa system IBAN i co warto o nim wiedzieć, aby uniknąć niepotrzebnych komplikacji i stresu.

IBAN a Numer Rachunku Bankowego (NRB) – co warto wiedzieć? Jak wygląda konstrukcja numeru IBAN?

Polski numer IBAN zawiera w sobie 26-cyfrowy numer rachunku bankowego oraz kod kraju – PL. Z kolei polski standardowy numer rachunku bankowego składa się z następujących danych:

• numer rachunku klienta,
• numer rozliczeniowy banku,
• dwie pierwsze cyfry, w których jest ukryta suma kontrolna (dzięki niej można sprawdzić poprawność numeru IBAN).

Kod IBAN jest literowy i oznacza państwo, w którym jest zarejestrowane konto. Dzięki niemu odbiorca przelewu może zweryfikować wpływ. Kiedy wykonujesz przelewy krajowe, posługujesz się standardem NRB.

Jak wygląda numer IBAN (International Bank Account) w innych krajach?

Numer IBAN różni się długością w zależności od kraju, ponieważ każde państwo ma swoje specyficzne wymagania dotyczące formatu.

Przykładowo, w Niemczech numer IBAN składa się z 22 znaków, w tym dwuliterowego kodu kraju „DE”, dwucyfrowej liczby kontrolnej oraz 18 znaków identyfikujących bank i konto klienta. W Wielkiej Brytanii IBAN też ma 22 znaki, zaczyna się od kodu „GB”, po którym następuje liczba kontrolna, kod banku i numer konta. Francuski IBAN jest dłuższy – zawiera 27 znaków, w tym kod „FR”, liczbę kontrolną oraz szczegóły identyfikujące bank i rachunek.

W niektórych krajach, takich jak Norwegia, numer IBAN jest krótszy i liczy 15 znaków.

Pomimo różnic w długości, każda wersja IBAN jest zgodna z międzynarodowymi standardami – umożliwia jednoznaczną identyfikację konta bankowego w danym kraju.

Gdzie znajduje się numer IBAN?

IBAN to numer rozliczeniowy banku potrzebny do wykonywania przelewów zagranicznych – czyli jest on niczym innym jak numerem konta. W związku z tym znajdziesz go na wyciągach z konta bankowego lub w historii przelewów w bankowości internetowej.

Czy można zweryfikować poprawność numeru IBAN przy realizacji przelewu zagranicznego?

Tak, ponieważ numer rozliczeniowy konkretnego banku zawiera ściśle określone informacje oraz tzw. sumę kontrolną. Najłatwiejszy sposób na sprawdzenie numeru konta bankowego to wpisanie go do formularza przelewu w bankowości internetowej czy w aplikacji mobilnej banku. Jeśli numer będzie za długi lub za krótki, system Cię o tym poinformuje.

Co więcej, po wpisaniu IBAN-u pod numerem rachunku pojawi się informacja, w jakim banku jest prowadzone konto – czy jest to np. Santander Bank, ING Bank Śląski, Bank Millennium, Alior Bank czy inny podmiot.

Jeśli masz wątpliwości dotyczące podanego Ci numeru IBAN, możesz również skontaktować się ze swoim bankiem i poprosić o weryfikację poprawności. Istnieją również specjalne narzędzia internetowe, które po wpisaniu numeru konta bankowego sprawdzają jego poprawność. Algorytm na podstawie takich danych jak długość numeru IBAN i suma kontrolna weryfikuje poprawność kodu.

Czy mogę wysłać pieniądze za granicę bez numeru IBAN?

W niektórych przypadkach można wysłać pieniądze za granicę bez użycia numeru IBAN, ale jest to coraz rzadsze i zależy od systemu płatności oraz kraju docelowego. Tam, gdzie nie przyjęto standardu IBAN, przelewy mogą być realizowane na podstawie numeru konta lokalnego oraz dodatkowych informacji (kod SWIFT/BIC bądź pełne dane odbiorcy).

Musisz jednak pamiętać, że brak numeru IBAN może wydłużyć czas realizacji transakcji, zwiększyć ryzyko błędu w identyfikacji odbiorcy oraz wiązać się z wyższymi kosztami.

Konstrukcja kodu SWIFT

Drugim tajemniczym skrótem w świecie transgranicznej bankowości jest SWIFT/BIC. Wraz z kodem IBAN jest niezbędny do dokonywania przelewów zagranicznych realizowanych przez dany bank.

SWIFT to skrót od Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication, czyli organizacji, która czuwa nad międzynarodowym przepływem pieniędzy, natomiast numer BIC tłumaczy się jako Bank Identifier Code. Kody SWIST BIC służą do identyfikacji instytucji finansowej, która będzie beneficjentem przelewu. W epoce wojen i terroryzmu taki nadzór jest niezbędny.

Kod BIC pozwala na identyfikację konkretnego banku w międzynarodowym systemie płatności SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication).

Składa się z 8 lub 11 znaków i zawiera informacje umożliwiające identyfikację banku i jego oddziału. Co oznaczają poszczególne części kodu BIC?

• Część 1 (4 litery) – pierwsze cztery litery kodu BIC to skrót nazwy banku lub instytucji finansowej. To pozwala zidentyfikować, do którego banku należy numer BIC.
• Część 2 (2 litery) – dwie następne litery kodu BIC reprezentują skrót kraju, w którym znajduje się siedziba banku. To oznacza, że kod BIC zawiera informacje o lokalizacji banku.
• Część 3 (2 cyfry) – dwucyfrowa część kodu BIC może reprezentować konkretne oddziały lub filie banku, co pozwala na dokładniejsze określenie lokalizacji.
• Opcjonalna część 4 (3 litery) – opcjonalnie, kod BIC może zawierać trzy litery, które reprezentują konkretne oddziały lub filie banku.

Kod SWIFT również ułatwia i przyspiesza proces przekazania pieniędzy w obrębie dużych organizacji finansowych. Bez kodu BIC SWIFT automat bankowy może nie przekazać pieniędzy do adresata, w najlepszym wypadku przelew zagraniczny będzie szedł dłużej.

Co oprócz numeru IBAN i kodu SWIFT będzie potrzebne do wykonania przelewu zagranicznego?

Podanie samego numeru rachunku w standardzie IBAN, do tego kod BIC SWIFT teoretycznie wystarczą do zrobienia przelewu zagranicznego. Dodatkowo trzeba jednak wskazać, która strona transakcji pokrywa jej koszty. Przelewy zagraniczne rzadko są darmowe, dlatego masz do wyboru trzy opcje.

Jeśli przelew zagraniczny będzie oznaczony literami:

• SHA – koszty ponoszą obie strony transakcji,
• BEN – koszty pozostają po stronie odbiorcy,
• OUR – opłatą zostanie obciążony rachunek bankowy nadawcy.

Przelew SEPA – co to jest i co warto o nim wiedzieć w kontekście transakcji międzynarodowych?

Przelew SEPA to standardowy rodzaj przelewu międzynarodowego w euro, realizowany w obrębie krajów należących do tzw. Jednolitego Obszaru Płatności w Euro (Single Euro Payment Area).

System SEPA został wprowadzony przez Unię Europejską, aby uprościć, ujednolicić i przyspieszyć transakcje bezgotówkowe w euro, zarówno w przypadku płatności krajowych, jak i międzynarodowych.

Obszar SEPA obejmuje obecnie 36 państw, w tym wszystkie kraje Unii Europejskiej, a także kilka krajów spoza UE, takich jak Norwegia, Islandia, Liechtenstein, Szwajcaria czy Monako.

Dzięki przelewom SEPA klienci indywidualni i przedsiębiorcy mogą realizować płatności w euro w ramach tych krajów na takich samych zasadach, jak w przypadku przelewów krajowych.

Jak działa przelew SEPA?

Przelew SEPA opiera się na jednolitych standardach, które mają zapewnić szybkie, bezpieczne i efektywne przetwarzanie płatności, podobnie ja IBAM. Aby wykonać taki przelew, trzeba podać:

• kod banku w formacie BIC/SWIFT (choć w większości krajów BIC nie jest już wymagany),
• numer konta odbiorcy w formacie IBAN,
• kwotę przelewu w euro,
• tytuł przelewu (opcjonalnie).

Przelew SEPA jest realizowany wyłącznie w walucie euro. Jeśli zlecenie pochodzi z konta prowadzonego w innej walucie, bank automatycznie dokona przewalutowania.

Transgraniczne przelewy pieniężne z karty na kartę a IBAN

Przelewy zagraniczne realizowane z jednej karty płatniczej na drugą nie wymagają numeru IBAN. Najważniejszą informacją niezbędną do przeprowadzenia takiej transakcji jest pełny numer karty odbiorcy. Tego typu transfer środków polega na przesyłaniu pieniędzy między kartami płatniczymi, które mogą być wydane przez różne banki lub instytucje finansowe, a także działać w różnych krajach. Proces jest szybki i wygodny, co sprawia, że jest chętnie wykorzystywany jako alternatywa dla tradycyjnego przelewu.

Transakcje tego typu nie są realizowane bezpośrednio przez banki, a za pośrednictwem globalnych systemów płatniczych, takich jak Visa czy Mastercard. Dzięki temu jest możliwe przesyłanie środków w różnych walutach między kartami, o ile obie z nich mają funkcję przewalutowania.

Warto podkreślić, że proces ten odbywa się z zastosowaniem wszelkich standardów bezpieczeństwa wdrażanych przez sieci płatnicze. Ryzyko ewentualnych błędów jest więc ograniczone do minimum.